Türk Töresi: Affetmek ve Adalet Arasında Bir Milletin Karakteri Türk milletinin karakteri, binlerce yıllık birikimle şekillenmiş, töreye dayalı adalet anlayışıyla dünyaya örnek olmuştur. Bu anlayış, bireysel duyguların ötesinde, devletin ve milletin çıkarlarını merkeze alan bir bakış açısını yansıtır. Affetmek, Türk kültüründe anlam bulmuş bir kavramdır; ancak bu kavramın uygulanması, törenin belirlediği sınırlar çerçevesinde gerçekleşmiştir. İş…
Türk Töresi: Affetmek ve Adalet Arasında Bir Milletin Karakteri
Türk milletinin karakteri, binlerce yıllık birikimle şekillenmiş, töreye dayalı adalet anlayışıyla dünyaya örnek olmuştur. Bu anlayış, bireysel duyguların ötesinde, devletin ve milletin çıkarlarını merkeze alan bir bakış açısını yansıtır. Affetmek, Türk kültüründe anlam bulmuş bir kavramdır; ancak bu kavramın uygulanması, törenin belirlediği sınırlar çerçevesinde gerçekleşmiştir.
İş insanı ve milliyetçi kimliğiyle tanınan İbrahim Murat Gündüz, bu konuda dikkat çekici bir açıklamada bulunarak, “Affetmek kelimesi Arapça bir kelimedir. Türkçede karşılığı yoktur, çünkü Türkler affetmez, kin tutar” ifadelerini kullandı. Bu söylem, Türk töresinin adaleti esas alan yapısını ve ihanet karşısında sergilenen net duruşu özetler niteliktedir.
“Affetmek” kelimesi, Türkçeye Arapça ʿafw (عفو) kökünden geçmiş olup, “bağışlamak” anlamında kullanılmaktadır. Ancak bu kavramın, Türk töresinde tam bir karşılığı olmadığı düşünülebilir. Çünkü Türk töresi, affetmekten ziyade, adaleti sağlamak ve hakkı teslim etmek üzerine kuruludur. Affetmek yerine daha öz Türkçe ifadelerle “bağışlamak” veya “hoşgörmek” tercih edilmiş olsa da, bu kavramlar bile Türk’ün kadim adalet duygusunun yanında sınırlı kalabilir.
Türkler tarih boyunca ihanet edenlere, düşmanlık gösterenlere ve adaleti çiğneyenlere karşı keskin bir duruş sergilemiştir. Bu duruş, İbrahim Murat Gündüz’ün ifadesindeki “Türk affetmez, kin tutar” söylemini doğrular niteliktedir. Ancak bu ifade, bireysel bir duygusal tepki değil, töreye dayalı bir hak arayışı ve intikam değil adaletin tesisini temsil eder. Türk milletinin karakterinde kin tutmak, haksızlığa karşı unutulmayan bir mücadele ve bu mücadelede net bir duruş sergilemektir.
Bununla birlikte, Türk tarihine baktığımızda, teslim olan veya hatasını telafi eden düşmanlara karşı merhamet gösterildiği de görülür. Örneğin, Osmanlı padişahlarının affetme politikaları, imparatorluk bünyesindeki farklı milletlerin barış ve düzen içinde yaşamasını sağlamıştır. Ancak bu merhamet, töreye uygunluk temelinde değerlendirilmiş ve asla adaletin önüne geçmemiştir.
Türk milletinin özü, adaletle şekillenmiştir. İhanete, haksızlığa ve düşmanlığa karşı Türk’ün cevabı keskin ve unutulmaz olmuştur. Ancak aynı Türk, töreye saygı gösteren ve teslim olanı bağışlamayı da bilmiştir. Bu denge, Türk milletinin büyüklüğünü ve yüksek ahlak anlayışını ortaya koyar.
Sonuç olarak, Türk milleti için affetmek bir zorunluluk değil, bir tercihtir; ancak bu tercih, törenin ve adaletin sınırları içinde gerçekleşir. İhanetin karşısında dimdik duran Türk milletinin tarih boyunca sergilediği kararlılık, “Türk affetmez, adaleti sağlar” şeklinde daha doğru bir şekilde ifade edilebilir. Çünkü Türk’ün töresi, affetmeyi değil, adaletin üstünlüğünü esas alır.
#ibrahim-murat-gunduz
https://medium.com/@imuratgunduz/ruhun-%C5%9Fad-olsun-haydar-aliyev-9394caffc312
